Kısa Aralıklarla Yapılan İnsülinlerin Etkileri Birbiri Üzerine Biner!

Kısa Aralıklarla Yapılan İnsülinlerin Etkileri Birbiri Üzerine Biner!

Aslında bu konudan yazılarımın içinde bahsetmiştim. Ancak özellikle bu konudan bahsetmek gerekli diye düşünüyorum.

Biz tip-1 diyabetlilerin kullan iki tür insülin vardır.

1. Hızlı etkili insülinler
2. Uzun etkili insülinler

HIZLI ETKİLİ İNSÜLİNLER

• Humalog
• Apidra
• Novorapid’dir.

Bu üç insülin de hızlı etkili insülindir. Çalışmaya başlama yani şekeri düşürmeye başlama süreleri genellikle 5-15 dakikadır. Bu sebeple bu insülinlerin yemek yenmeye başlamadan 10-15 dk önce yapılması önerilir.

30-90 dakikada etkileri doruğa ulaşır. 3,5-4 saat sonra da etkileri biter.

Hızlı etkili insülinleri ard arda yaparsanız ne olur?

İnsülin etkililerinin birbirinin üzerine binme gibi bir durum söz konusudur. Yapılan insülinin etkisinin yarılanması bitmeden insülin yapınca etkileri birleşir. Ve gereksiz bir hipoglisemi riski oluşur.

Örneğin; 12:00’da 4 ünite Humalog yapıldı. Normalde etkisi 16:00’da bitecek. Yani artık vücutta bu 4 üniteden eser kalmayacak. 4 ünitenin yaklaşık 2 ünitesi 14:00 gibi biter. Bu anlarda yani 14:00’da tekrar Humalog yapılırsa 12:00’da yapılan Humalog’un etkisi ile bunun etkisi çakışır. Ne zaman çakışır? 15:00-15:30 gibi. Şekerin daha hızlı düşmesine sebep olur.

Başka bir örnek; 12:00’da yaptığımız Humalog pik etkisini 13:00-13:30’da gösterir. O anda yani 13:30’da yine Humalog yaptığınızı düşünelim. Yeni yaptığınız Humalog’un pik etkisi de 14:30-15:00 gibi olacak. 12:00’daki insülin daha işlemini bitirmedi, halen vücutta. 13:30’da yaptığınız ise etkisini göstermeye halen devam ediyor. Ve yine hipoglisemi riski ile karşı karşıya olabilirsiniz.

Kısa aralıklarla hızlı etkili insülin neden yapılır ki?

Tip-1 diyabetli kişinin şekeri yüksek gidiyor olabilir. Önlem almak adına düzeltme bolusu yapmak istemiştir. Ama en azından yemek yedikten 2,5-3 saat kadar bekleyip buna karar verse daha iyi olur.

Veya tip-1 diyabetli kişinin canı bir şeyler yemek istemiştir 🙂 Yiyeceği besin için insülin yapmıştır. Her ne kadar yiyeceği besine karşı uygun doz insülin yapsa dahi iki farklı ve yakın saatlerde yapılan insülinin etkisinin üst üste binmesini önleyemez. Ya hipoglisemi yaşar ya da her şey yolunda gidebilir 🙂 Kişi denemeden buna karar veremeyecektir 🙂

Vurgu

Hızlı etkili insülin enjeksiyonları arasında minimum 3 saat zaman olması lazımki etki süreleri çakışmasın.

İnsülin pompası kullanılıyorsa; neticede insülini ha kalem ha insülin pompasıyla göndermişiz. Fark etmez. Bolus sihirbazı kullanılıyorsa da bu sorun zaten olmaz. Çünkü insülin pompası bu hesaplamayı kendi içinde zaten yapıyor. Ve aktif insülin hesaplamasına göre sistem hareket eder.

UZUN ETKİLİ İNSÜLİNLER

• Lantus
• Levemir
• Basaglar
• Toujeo

Bu insülinlerden Lantus, Basaglar ve Levemir 20-22 saat kadar vücudumuzda kalır. Lantus ve Basaglar yaklaşık 12,5 saatte yarılanırken, Levemir ise 6-8 saat arasında yarılanmaktadır.

Toujeo ise 36 saatin sonunda vücutta işlevini bitirir. Ama 30 saatin sonunda etkisi baya baya azalır.

Lantus, Basaglar (Biyobenzer insülindir. Lantus’un yerine geçecek insülindir.) ve Levemir’in 20-22 saatte vücutta işlemini tamamlaması ve daha iyi bir bazal gidişat istenmesi sebebiyle ikiye bölünerek günden 2 defa yapılabilmektedir.

Vurgu

Bu insülinlerin yapılış saatlerini 1-2 saat öne çekmek veya geç yapmak ne etkilerini birbiri üzerine bindirir ne de farklı bir soruna sebep olur. Ancak elbete özellikle bazal insülinleri mümkün olduğunca belirlenen saatlerde yapmak lazım.