Böbrekler olağanüstü organlardır. Vücudumuzun filtresi gibi hareket eden ve kandaki atıkları vücudumuzdan uzaklaştırmaya yararlar.
Bazen bu filtreleme sistemi çöker. Diyabet böbreklere zarar verirken, düzgün çalışamamsına neden olabilir. Böbrek hastalığı sonucu atık ürünlerin kandan filtre yeteneği kaybolur.
– Yüksek kan şekeri böbrekleri düzgün çalışmasını önler.
– Erken teşhis edildiğinde böbrek hastalığı tedavi ile önlenebilir.
– Daha geç teşhis edildiğinde ise genellikle böbrek yetmezliği ile sonuçlanır.
– Böbrekler iflas ettiğinde diyaliz ya da nakil işlemi ile karşı karşıya kalınır.
Diyabet Böbrek Hastalığına Nasıl Neden Olur?
Yediğimiz proteininin sindirim anında vücudumuzda proses atık ürünler oluşur. Böbreklerdeki bu atık ürünler küçük kan damarlarının (kılcal) oluşturduğu filtreler sayesinde hareket ederler. Kan damarları aracılığıyla kan akışına benzer bir akış sistemiyle bu atıklar küçük moleküllere çevirilirler.Bu atık ürünler ise bir süre sonra idrar haline gelmektedir. Bu tür protein ve kırmızı kan hücreleri gibi yararlı maddeler ise filtre içinde bulunan deliklerden geçirilir ve kan içinde kalırlar.
Diyabet ise bu muhteşem sisteme zarar verebilir. Kan şekeri yüksek düzeyde giden diyabetlilerin böbrekleri çok fazla kan filtre yapar. Tüm bu ekstra çalışma ise filtreleri bozar. Yıllar sonra ise bu filtrelereden atık madde sızıntısı başlar ve yararlı proteinler de idrarda kaybolur. İdrarda proteinin fazla miktarda olması ise Mikroalbüminürinin olarak adlandırılır.
Böbrek hastalığının erken (mikroalbüminüri sırasında) tanısı konduğunda sürecin çeşitli tedaviler ile daha kötüye gitmesi engellenebilir.
Zamanla aşırı iş yükü ve stres böbreklerin kendi filtreleme yeteneğini kaybetmesine neden olur. Atık ürünler daha sonra kanda birikmeye başlar. Ve sonrasında böbrekler doğru çalışamaz duruma gelir.
Böbrek yetmezliği olan ve diyalize bağlı bireylerin % 35-40’ını diyabetlilerin oluşturduğunu söyleyebiliriz.
Böbrek Hastalığı Kimlerde Görülür?
Diyabetli herkeste böbrek hastalığı gelişir. Böbrek hastalığı gelişimini etkileyebilecek faktörler genetik, kan şekeri kontrolü ve kan basıncı sayılabilir.
Diyabetini ve kan basıncını düzende tutan bir bireyin böbrek hastalığına yakalanma olasılığı daha düşüktür.
Belirtileri Nelerdir?
Böbrekler hemen hemen tüm fonksiyonları bitene kadar hiçbir belirti göstermezler. Ayrıca böbrek hastalığının belirtileri spesifik değildir. Böbrek hastalığının ilk belirtisi genellikle sıvı birikimidir. Böbrek hastalığının diğer belirtileri ise uyku kaybı, iştahsızlık, mide bulantısı, halsizlik ve konsantrasyon güçlüğüdür.
Düzenli olarak bir doktora görünmek önemlidir. Diyabetin diğer komplikasyonları için kan basıncı, idrar (protein), kan (atık ürünler için), ve organları kontrol ettirmek gerekecektir.
Nasıl Önleyebilirim?
Diyabetik böbrek hastalığı hedef aralık içinde kan şekeri tutarak önlenebilir. Araştırma sıkı kan şekeri kontrolü yapan diyabetlilerin mikroalbuminüri riskini azalttığını göstermiştir. Diğer çalışmalar sıkı kontrolün mikroalbüminüriyi tersine çevirebileceğini ileri sürmüşlerdir.
Böbrek Hastalığı İçin Tedavi Yöntemleri
Kendine Bakım
Böbrek hastalığı için en önemli tedavinin sık kan şekeri ve kan basıncı kontrolü (=tansiyon) olduğunu söyleyebiliriz. Kan basıncının böbrek sorunlarının ilerlemesinde önemli bir etken olduğunu belirtmek lazım. Kan basıncında bile hafif bir artış hızla böbrek hastalığı kötüleştirebilmekte.
Kan basıncı düşürmek için dört yol, daha az tuz yeme, alkol ve tütünden kaçınmak, kilo kontrolü ve düzenli egzersizdir.
İlaçlar
Bu yöntemler başarısız olduğunda bazı ilaçların kan basıncını düşürmeye yaradığını söyleyebiliriz. Doktorlar genellikle ACE inhibitörü denilen tansiyon ilaçlarını diyabetli kişilerde tercih etmektedirler.
Diyet
Bazı doktorlar düşük proteinli diyet ile idrarla protein kaybını azaltmak ve kandaki protein düzeyleri arttırmaktadırlar.
Böbrek Yetmezliği
Böbrek yetmezliği durumunda diyaliz ya da ilerleyen durumlarda böbrek nakli tedavi süreçlerindendir.
Önemli: Yılda 2 kez böbrek fonksiyon testi yaptırarak böbreklerimizin ne durumda olduğunu öğrenebilir ve aksi bir durum varsa da erken tedavi yöntemiyle olumsuz durumu olumluya çevirebiliriz.
Diyabete bağlı böbrek fonksiyonlarında bozulma olan arkadaşlarımız varsa aramızda bizimle ne yaşadıklarını yorum olarak paylaşabilirler. (Böbrek fasulyeye benzediği için bu resimde fasulyeyi tercih ettik. Kaynak: Amerika Diyabet Vakfı ve goktasi.blogspot.com)
slm esra hanım,
açıklayıcı bilgileriniz teşekkürler.
ben bazı sorular sormak isterim cevaplarsanız sevinirim.
10 yıla yakındır tip 2 seker hastayım. gecen sene böbreğimin birisi tümör sebebi ile alındı .şimdi tek böbrekli kalmam nedeniyle ve şekerden dolayı çok dikkatli davranıyorum. ancak çok kısa bir zamandır yaklaşık bir aydır sıkı bir diyete ve egzersize başladım. tabi ki sonuçları olumlu olduğunu kendi ölçümlerimde gördüm. tansiyon 13-12 arası -7-8 arası asıl önemli olan şekerde açlık 80-110 arasında tokluk yemek sonrası 1 saatte 140-150 olurken 2. saatte 120 ye düşüyor. benim sorum sabah açlık şekeri 110 olurken açken yapmış olduğum 45 dakikalık yürüyüş ve bisiklet sürüşü sonucunda şeker değeri 130 kadar çıkıp dha sonra normale dönüyor.bu konu hakkında bir bilginiz varsa paylaşmanızı isterim. bu arada guatırrmı aldırdığımdan horman ilaçları alıyorum. kollestrol yüksekliği için ilaç alıyorum.ancak son ölçümlerimi daha yaptırmadım.
ilginize teşekkürler