İnsülin Pompasında Yayma Bolus

Aslında yayma bolus bol yağlı ve/veya proteinli bir ana öğün için insülin pompası kullanan bireylerin kan şekerlerini daha iyi yönetebilmeleri adına kullanılan bir insülin yapma yöntemidir (Yanlışım varsa bilen arkadaşlarımız düzeltsin lütfen).

Neden  bol yağlı ve/veya proteinli bir ana öğün için olduğunu da kendi bildiklerim kadarıyla anlatayım sizlere.  Bol yağlı ve/veya proteinli bir ana öğün yendiğinde kan şekeri standartta olduğu gibi 2 saat sonra yükselmiyor. Ortalama 3-4 saat sonra yükseliyor. Normal sistemle insülin pompasından tek seferde yemek için yapılan bolus insülini gönderdiğimizde insülin hemen çalışmaya başlayacak ve kan şekerini 1.-2. saat arasında düşürecek, 2. saat ve sonrasında ise yükseltmeye başlayacak. Çünkü kan şekeri bol yağlı ve/veya proteinli bir ana öğün alındığında 3-4 saat sonra yükselmeye başlayacak.

Ki bazen birçoğumuz da yaşamıyor değiliz bu durumu. KH sayımımı yaptım, doğru dozda insülin gönderdim kalem ya da pompamdan ama kan şekerim yemekten sonra aniden düştü ancak 3-4 sonra da yükseldi deriz. İşte sebeplerden en önemlisi bol yağlı ve/veya proteinli bir ana öğün.

Bu negatif durumu maalesef insülin kalemi kullanan arkadaşlarımız etkili bir şekilde çözemiyor. Ama biz insülin pompası kullanan bireyler pompalarındaki Yayma Bolus Menüsü ile bu tarz bir ana öğünü daha iyi yönetebiliyoruz.

Yayma Bolusu kullanmak için endokrin doktorunuzun yönlendirme yapması oldukça önemli. Lütfen bu yazıyı okuduktan sonra kendi üzerinizde uygulama yapmaya kalkmayın. Benim doktorum yeme şeklime ve kan şekeri değerlerime göre ana öğünlerimi 2 saat yayma bolusu ile organize etmemi istediği için şu an bu yöntemi kullanıyorum. Belki iyi gelecek, belki de gelmeyecek. Sadece deneme yapıyoruz.

Yayma Bolusu kullanmak için insülin pompamızın üzerindeki ACT tuşuna basıyoruz. Aşağı ok yardımı ile İkili/Yayma Bolus Menüsüne ACT ile giriyoruz ve kapalı olan bu kısmı açık olarak ACT ile onaylayarak aktif hale getiriyoruz.

Ve sonrasında benim akşam yemeğimde yaptığım gibi bolus sihirbazını kullanarak önce kan şekeri değerinizi giriyorsunuz.

Yani ana ekranda iken B tuşuna yani Bolus tuşuna basıyoruz. Ve glükometremiz ile ölçtüğümüz kan şekeri değerimizi giriyoruz. Benim 123 mg/dL idi (Pompadaki hedef kan şekeri aralığım ise 100-110 mg/dL). ACT tuşuna basıyoruz. Akabinde alacağımız KH miktarını giriyoruz. Ben 40 gr KH miktarını girdim. Yine ACT tuşuna basıyoruz. Bu çıkan ekranda size toplamda ne kadar insülin gideceği hakkında detaylı bilgi pompa tarafından gösteriliyor.

4,4 ünite alacağım 40 gr KH için, 0,2 ünite de 123 mg/dL olan kan şekerimi 110 mg/dL’ye getirmek için yapacağı düzeltme bolusu. Yani toplamda 4,6 ünite insülini yayma olarak göndermem lazım. Tekrar ACT’ye basarak insülin göndermeye çalışmaya devam ediyoruz. Çıkan ekranda Normal Bolus ve İkili Yayma şeklinde kısım geliyor. Ancak 0,2 ünite olan düzeltme bolusu sistemin hemen göndermesi lazım. Bu sebeple tekrar ACT tuşuna bastığımızda bize otomatik olarak ekranda üste 4,6 toplam bolusun % 48’i olan 2,2 ünite, altında ise % 52’si olan 2,4 şeklinde bolusu gönderecek. Biz hemen olarak 2,2 olan kısmı 0,2 olarak düzeltme bolusunu göndermesini ve kalan 4,4 ünite insülini de 2 saate yaymasını sağlayacağız. Bu ekranda aşağı oka bastığımıza 2,2 olan kısmı 0,2 ye getirirken, 2,4 olan kısım otomatik olarak 4,4’e gelmeye başlayacak. Ayarlamayı yaptıktan sonra tekrar ACT tuşuna basıyoruz. Bize 4,4 olarak yayacağımız insülini kaç saatte yaymamızı soracak. Bu ekranda da ben 2 saat olarak ayarlamamı yaptım. Ve ACT tuşuna bastım.

0,2 olan düzeltme bolusunu hemen gönderdi. 4,4 lük besin için olan bolusu ile her 4 dakikada olacak şekilde kendi içinde hesaplamasını yaparak göndermeye ayarlanmış oldu.

Ama eğer kan şekeriniz pompadaki hedef aralıkta ise yani bendeki gibi 100-110 mg/dL arasındaysa kan şekerimizi, alacağımız KH miktarını girip ekranda yapılacak insülinle ilgili bilgileri de görüp ACT’ye bastığımızda bu sefer çıkan ekranda  Normal Bolus ve İkili Bolusun yanında Yayma Bolus kısmı da görünmeye başlayacak. Bu sefer sadece Yayma Bolus’a ACT ile tıkladığımızda bize kaç saate yayma yapacağımızı pompa soracak ve saati de ayarladıktan sonra ACT’ye bastığımızda yine her 4 dakikada olacak şekilde insülin pompası yayma süresi boyunca insülin göndermeye devam edecek.

Yarın Yayma Bolus ile ilgili sabah kahvaltımı yapmadan önce sizlere bu sistemin nasıl çalıştığını bu sefer videoya çekerek anlatacağım. Yazıdan ziyade konuşarak iletişimin daha kuvvetli olduğunu düşünenlerdenim 🙂

İnsülin pompasını kullanmayı bilenler için anlaşılabilir bir dille yazdım ama insülin pompası olmayan arkadaşlarımız için ilk bakışta zor gelebilir. Endişe etmeyin insülin pompası kullanmayan arkadaşlarım. Medtronic’ten Mine Hanım telefonda ve 2 dakikada bana bu sistemi çok kısa bir şekilde anlattı 🙂 Uygulaması oldukça kolay.

Aklınıza takılan bir konu olursa zaten yorum olarak sorarsınız 🙂