Kök Hücre Çalışması
Dün sizinle Tip-1 Diyabet ve Kök Hücre Tedavisinde Son Gelişme başlıklı yazımızda Türk basının da çokça söz edilen bir haberi yayınlamıştık. Takipçlerimizden Akın Erol’dan bu konuyla ilgili Harvard Gazete’deki İngilizce yayını hızlıca çevirmesini rica etmiştim. Çeviri gelir gelmez de sizlerle paylaşıyorum.
Diyabete Karşı Çok Büyük Bir Adım
Gelişmemiş kök hücre üretimi araştırmacıları tedavinin daha hızlı bulunmasına itecek.
Harvard kök hücre çalışması yapan araştırmacıları bugün tip-1 diyabet tedavisinde gerçek bir etki yaratacak çok büyük bir adımı gerçekleştirdiklerini açıkladılar. Halen Amerika’da yaklaşık 3 milyon kişinin diyabetten etkilendiği ve bunun masrafının yıllık 15 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor.
Bilim insanları, insana ait gelişmemiş kök hücrelerini başlangıç alarak, ilk kez hücre transplantasyonu ve tıbbi amaçlarda kullanılma amaçlı ihtiyaç duyulan büyük miktarlardaki normal fonksiyonlu beta hücrelerine eşdeğer insülin üreten insan hücreleri üretmeyi başardı.
Çalışmayı yürüten ekibin başı olan Doug Melton birkaç yıl içinde insanlarda transplantasyon denemelerinin başlayacağını umduğunu söyledi. 23 yıl önce oğlu Sam’e bebeklik çağında tip-1 diyabet tanısı konulduğunda, Melton kariyerini bu hastalığın tedavisinin bulunmasına adadı.
Kızı Emma’da tip-1 diyabetli olan Melton yaptığı açıklamada bitiş çizgisinin bir adım gerisinde bulunduklarını belitti. Bu çalışma hakkındaki rapor bugün Cell dergisinde yayınlandı.
Nasıl Büyüyorlar
Kırmızı kültüre edilmiş ortam, hücre ve manyetik karıştırıcı çubuk ihtiva eden şişe bir manyetik karıştırıcının üstüne yerleştiriliyor. Buyütülmüş resimler tek bir hücrenin ne kadar hızlı bir şekilde kümelere dönüştüğünü gösteriyor.
Harvard Xander Üniversitesi Profesörü ve Howard Hughes Tıp Enstitüsü Araştırmacısı olan Melton, bunun gerçekten işe yarayıp yaramadığını kesin olarak bilmek için birçok farklı yoldan test edilmesinin gerektiğini söyledi. “Bu hücreleri farelerde glükoz ile 3 farklı sınamada test ettik ve uygun şekilde davrandılar. Bu gerçekten heyecan vericiydi.”
“Biz daima bunun mümkün olabileceğini düşünüyorduk ve bunu gerçekleştirdiğimizi bilmek tatmin edici bir duygu. Ancak birçek kişi bunun işlemeyeceğini düşünüyordu. Eğer bunun olabileceğini gösteremeseydik tüm bu yaklaşımından vazgeçmiş olacaktık. Şimdi kendimi gerçekten çok enerjik hissediyorum.”
Melton kök hücrelerden beta hücre üretilmesinin hayvan modelleri ile primatlar üzerinde test edilmeye başlandığını söyledi.
Başkan Drew Faust yaptığı açıklamada Doug Melton ve arkadaşlarının yaptığı olağanüstü çalışmaların kök hücre bilimini ileri doğru taşıdığını belirtti. Bu elde edilen başarının 10 yıl öncesinde hiçbirimiz tarafından tahmin bile edilemediğini ve nereye gittiğini görmenin kendisini çok heyecanlandırdığını söyledi.
Bu çalışmada yer almayan Rockfeller Üniversitesi Rebecca C. Lancefield’te profesör ve Howard Hughes Tıp Enstitüsü araştırmacısı olan Elaine Fuchs bu başarıyı bugüne kadarki kök hücre sahasındaki en önemli gelişme olarak tanımladı. “Arkadaşlarımın bu muhteşem başarısını ben dahil tüm dünya alkışlamaktadır.”
“On yıllar boyunca araştırmacılar insan pankreasının beta hücrelerinin kültüre edilerek uzun dönemli yaşamasını ve insülin üretebilmesini gerçekleştirmeye çalıştılar. Melton ve arkadaşları bu sorunun üstesinden gelerek diyabetlilerde transplantasyon tedavisi ve ilaç geliştirilmesinin kapısını araladılar”
Şikago İllionis Üniversitesi’nde endokrinoloji, diyabet ve biomühendislik konularında yardımcı profesör olan, organ ve pankreas nakli bölüm başkanı Jose Oberholzer yaptığı açıklamada bu çalışmanın diyabet tarihi açısından bir çentik/dönüm noktası oluşturduğunu belirtti. “Doug Melton insan hücrelerinin üretimini bularak bir ömür boyu süren zorlu bir çalışmayı sonunda bir tüpe sığdırdı.” Bu müthiş bir başarıdır.
Melton bu olayı kızı ile oğluna söylediğinde onların bunu çok sakin karşıladıkları söyledi. Gülerek “zannedersem her çocuk gibi eğer bir şeyi yapacağımı söylediysem o işi gerçekten yapacağımı tahmin ediyorlardı zaten” dedi.
Tip-1 diyabet vücutta glükozun dengelenmesini için gereken insülini üreten beta hücrelerinin bağışıklık sistemi tarafından harap edilmesi sonucu ortaya çıkan bir durum. Bu nedenle tedavinin bir önceki adımı 150 milyon hücrenin naklinin yapılacağı hastada bağışıklık sisteminin saldırısından korunmasının geliştirilmesini içeriyor. Melton bir çalışma ekibi ile işbirliği içinde hücreleri koruyacak bir implementasyon cihazı üzerinde çalışıyor.
Melton bu ekipteki Anderson ve MIT’deki (Massachusetts Institute of Technology) çalışma arkadaşlarının fareler üzerindeki testlerinde implamante edilen beta hücrelerinin aylardır korunduğunu tespit ettiklerini ve halen bu hücrelerin insülin üretimini sürdürdüklerini söyledi.
Hücre transplantasyonu diyabetliler için bir tedavi şekli olarak esasında deneysel aşamada. Hücreler kadavralardan alınıyor ve ancak sınırlı sayıda insanda yapılıyor. Ayrıca transplantasyon sonrası çok güçlü bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlara ihtiyaç duyuluyor.
Anderson yaptığı açıklamada Melton’nun laboratuarının yaptığı bu yeni çalışmanın diyabetliler için çok olağanüstü bir ilerleme olduğunu belirtti. “Kök hücrelerinden kontrollü ortamlarda insüline duyarlı beta hücreleri üretebilme kesinlikle yeni tedavilerin geliştirilmesini hızlandıracaktır. Özellikle bu gelişme hücre tedavisi bekleyen diyabet hastaları için sınırsız hücre üretebilmenin kapısını açacaktır”
Melton’un çalışmasını finans desteği sağlayan JDRF (Juvenile Diabetes Research Foundation) Bilim Bölümü Başkanı Richard A. Inse yaptığı açıklamada, JDRF’in Dr. Melton ve ekibinin büyük miktarlarda fonksiyonel beta hücresi üretilebilmesine olanak sağlayan bu çalışmasından çok heyecanlandığını söyledi. Bu büyük başarı tip-1 diyabetlilerde organ yenilemesinde hücre kaynağı olarak kullanılabilmesi bakımından büyük bir potansiyel sunmaktadır. Ayrıca beta hücrelerinin yeniden üretilmesi yada yaşamasının sağlanması için gerekli beta hücre tedavilerinin keşfedilmesinde bir kaynak olacaktır. Ve hastalığın her aşamasında beta hücrelerinin durumunun izlenmesi için gerekli biomarkerler geliştirilerek tedavi stratejilerinin geliştirilmesinde yol gösterici olacaktır.
Helmsley Charitable Trust tip-1 diyabet program yöneticisi Eliot Brenner yaptığı açıklamada kurum olarak Dr. Melton ve ekibinin bu büyük başarısından dolayı verdikleri destekten ötürün memnun olduklarını belirtti. “İnsülin üreten beta hücreleri oluşturmak klinik olarak çok büyük bir potansiye sahip olmakla beraber, tip-1 diyabetin anlaşılması ve uygun tedavi yöntemlerinin geliştirilmesi bakımından araştırmacılar için çok önemli yeni yollar açacaktır.”
Melton, JDRF ve Helmsley Charitable Trust vedikleri destek için şükranlarını sunarken onların yaptığı bu çok önemli desteğin süregeldiğini ve devam ettiğini belirtti. Aynı zamanda Howard ve Stella Hefrron (araştırma destekçileri) teşekkür ederken onların desteklerinin bu noktaya gelmelerine yardımcı olduğunu belirtti.
Diyabetliler glükoz metabolizma kontrolünü büyük oranda günde birkaç kez yaptıkları iğne ile kontrol altında tutmaya çalışmakta ancak bu gerekli hassas mtabolizma kontrolünü tam olarak sağlayamadıkları için uzun dönemde körlük yada böbrek kaybına neden olabilecek komplikasyonara maruz kalabilmektedirler..
Yaklaşık 26 milyon Amerikalı insülin injeksiyonuna bağımlı tip 2 diyabet ile yaşamakta ve beta hücre transplantasyonu için muhtemel aday olmaktadır.
Melton yaptığı açıklamada şunları söyledi.“Kök hücreden beta hücresi üretmeye çalışan başka laboratuarlar olduğu bilinmektedir. Başka hiçbir grup hastalar için uygun üretime hazır olgun beta hücresi üretmeyi başaramadı. En büyük engel beta hücreleri için glükozun algılanmasıydı. Ve bizim grubumuz bunu başardı”
Burada belirtilen kurumların dışında bu çalışma Harvard Kök Hücre Enstitüsü, Ulusal Sağlık Enstitüsü ve JPB vakfı tarafından finanse edilmiştir. (Kaynak: http://news.harvard.edu/gazette/story/2014/10/giant-leap-against-diabetes/)
Esra hanım kök hucre nakli yakında cıkacakmıs ne duşunuyorsunuz