İnsülin Yaparken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
Diyabetliler (şeker hastalığı) insülin yaparken nelere dikkat etmeliyiz konusu hakkında bilgi vermek gerekiyor. Ben insülini hangi yöntemle yaparsam yapayım en çok dikkat ettiğim nokta iğne uçlarını ya da insülin pompası setlerini kısa süreli zamanlarda değiştirmek.
Kullandığım iğne uçları Micro-fine ya da Novo-fine iğne uçlarıydı. Deneyimlerime dayanarak Micro-fine iğne ucu daha az canımı yaktığını söyleyebilirim. İğne ucunun 1 tanesini genel 1 kez, çok mecbur kaldıysam en fazla iki kez kullanıyordum. İğne uçlarını 3-4 sefer kullandığım zor zamanlar da oldu. Ama canım çok daha fazla yanıyordu.
Bir de bazen insülin deri altına giderken garip bir sızı olurdu. Bu sızının sebebi ise soğuk olan insülin sıcak vücuda girdiğinde oluşan ısı alış-verişidir. Bu yüzden yemek yemeden biraz önce insülin kalemini çıkarır, oda sıcaklığında hafif ısınmasını sağlardım.
İnsülin pompası kullanmaya başladığımdan bu yana ise set değişimlerini maximum 4 günde 1 kez yapıyorum. Eğer bu zamanı geçirirsem set tıkanıyor ve insülin pompadan vücuda gitmiyor. Bu sebeple de kan şekerim yükselmeye başlıyor.
Her iki yöntemde de dikkat ettiğim en önemli konu sürekli aynı yere iğne yapmamak ya da seti zımbalamamak olmuştur. Eğer aynı yere sürekli yaparsam yaptığım yer hafifçe şişer ya da morarma olur. İnsülin yapılan yer hep aynı olursa da insülinin emilimi de zor olmakta. Bu sebeple kan şekeri daha yüksek seyredebilmekte. Dolayısı ile enjeksiyonu hep aynı yere ya da bölgeye yapmıyordum. Bir gün koluma, bir gün göbeğime yaparak dönüşümlü kullanıyorum.
İğne yaptıktan sonra ise iğne yaptığım yeri kesinlikle ovmuyorum. Normalde hemşireler iğne yaptıktan sonra ovalarlar ( ki yapılan iğne türüne göre de değişebilir bu durum.) ama insülin için bunu yapmamak gerekiyor. Çünkü insülinin yavaş yavaş vücuda geçmesi lazım. Eğer kanama olursa üzerine hemen hijyenik bir bezle hafifçe baskı uygulardım.
İnsülin pompası set değişimlerinde sadece bir kez yoğun bir kan çıkışı oldu. Yapışkanlı bölgeyi çıkarırken, deriden çıkan silikon iğne baya kanama yaptırdı. Üzerine hemen hafifçe baskı yapmıştım. Ama 5-10 dk boyunca kan çıkışı durmamıştı. Sonunda kare bir yara bandı ile üzerini kapatmıştım. Kan ile birlikte insülin çıkışı olma ihtimalini de göz önünde tutarak kan şekerlerimi biraz daha sık kontrol etmiştim.
Parmaklarımızı deldiğimizde aynı durum geçerli. Sürekli aynı yerleri deldiğimizde delinen yerler zor iyileşiyor ve morarmalar oluyor. Bu sebeple her delme işleminde farklı yerleri deliyorum. Bazen yakın yerleri deldiğimde, kanı çıkarmak için parmağımı sıktığımda bir önceki deldiğim yerlerden de kan çıkışı olmakta. Bazen bu durum canımı sıksa da kafama takmamaya çalışıyorum.
Deneyimlerinizle eklemek isteyeceğiniz bir konu olursa yorumlarınızı beklerim.
merhaba;hemen hemen yazdığınız her başlığın altında kendimden birşeyler bulduğum için eklemek istedim bunları da 🙂
insilün yaparken zaman zaman olan şu garip sızı insilün dışardayken de oluyor,yani soğuk olmadığında.ben bu durumun insilün -yağ tabakasına yapılır biliyorsunuz-;doğru yere yapılmadığını,kılcal damarlara ya da kaslara denk geldiğini düşünüyorum, ne dersiniz?
pompada alternatif kullanım bölgeleri bulmak daha zor oluyor sanırım insilüne göre..
tek başınızayken kolunuza insilünü nasıl yapıyordunuz.yani derinin kaldırılması gerekmiyor mu?ben ne zaman deri kaldırılmadan koldan yapsam sonrasında genelde yüksek değerler çıktı.bacak içinde aynı şey geçerli..yani diyebilirim ki bu nedenlerle -biliyorum bu söylediğim teorik olarak yanlış- 7 yıldır sadece karın bölgesine insilün yapıyorum.kol ya da bacağı korkumdan kullanamıyorum 🙁
Eda Hanım,
Dışarıdan bir sıvıyı içeri enjekte ettiğimiz için de olabiliyor. Kılcal damar vb. şeylere denk geldiğinde sadece kan gelir yaptığınız yerden
Koluma yaparken sorun oluyordu. Erkekler bacak bacak üstüne nasıl atarlarsa ben de öyle atar, kolum bacağıma dayayarak hafif bombe oluştururdum.
Pompada da aynı yerler kullanılıyor. Derinin kaldırılması gerekmiyor.
Enjeksiyon şeklinizde bir hata olabilir belki. 7 yıl karnınızı kullandıysanız bir ara verin. Başka yerlere yapın. Psikolojik olarak ta etkileniyor olabilirsiniz.
Dediğiniz şey zaten teorik olarak yanlış.
sevgiler
Selam Esra hanım,
İnsülin pompasından memnun musun?
Bir doktor, insülin pompasının bana kolaylık sağlayacağını söyledi ancak söyleyişinde ticari kaygılar hissettim.
Bu ekipman dozu benim kan şekerime göre otomatik ayarlamayacağına göre, yine kendi çabamla beslenmeme ve fiziksel aktiviteme bağlı olarak ayarlayacaksam pratiklik bunun neresinde? Enjeksiyon yapmak da bir sıkıntım yok ama vücudumda sürekli bir aparat taşımak beni rahatsız ederdi. Sizce haksız mıyım?
Bu arada yeni diyabetlilere teorikten ziyade pratikte çok yardımcı olabilirim.
şeker gibi günler dilerim 🙂
Sevgili İlkay (İlkay ismi unisex isim olduğu için böyle hitap etmek durumunda kaldım.),
Öncelikle insülin pompasından memnun olduğumu belirterek ilk sorunuza yanıt vermiş olayım.
Mutlaka blogtaki yazıları okumuşsunuzdur. Az çok popmamın hayatımı önemli ölçüde kolaylaştırdığını anlatmaya çalışmıştım yazdıklarımda.
Ben 5 sene filan direndim. Zaten ben de iğne ile aynısını yapabiliyorum, niye vücudumda bir araç taşıyım gibi endişelerim vardı. Ama işin içerisine girdiğinde böyle olmadığını gözlemlemek kolay oluyor. Ben denedim kullanışlı diye genel bir cevap vermiyorum size. Detaylı anlatmaya çalışacağım.
Şimdi ben eskiden iğne kalemlerini taşırdım çantamda. Humalog yani yemeklerden önce yaptığım insülin benim kan şekerimi maximum 5 saat kontrol ediyor. Her ana öğün arası en az 6 saatim var. Mesela sabah kahvaltımı 8de yaptım ve insülin aldım. 11de ara öğün aldım. Ara öğün için de insülin yaptım. Yaptığım kısa etkili insülinler hep yediklerimin oluşturacağı kan şekerini regüle ediyor. Sabah kahvaltısı için yaptığım insülin 3. saatinde bitmeye başladı. Ara öğün için yaptığım insülin ancak ara öğünümü kurtarıyor. O insülin de kan şekerimi 2 saat düzenledi. Peki kalan 1 saat ne olacak. Orada insülinsiz bir zamanda yaşayacaksın.
Bir de 24 saatlik kan şekerimi kontrol eden Lantus vardı. Bunun 24 saatlik kan şekerini regüle ettiği söylenir ama 22 saatte filan biter gücü. Burada da insülinsiz kaldığın zaman var.
Dolayısı ile gün içerisinde insülinsiz kaldığımız zamanları vücudumuza taktığımız pompa düzenliyor. Ve bizi hiç insülinsiz bırakmıyor. Ki pompada sadece tek tip insülin kullanlıyor. Kısa etkili Humalog. Bu insülini azar azar, senin metabolizmana göre belirlenen düzeylerde gönderiyor.
Sırf bu sebeple taktırdım pompayı. Bana birisi dese ki bak şöyle iyi, böyle iyi diye. Emin ol taktırmazdım. Bana rakamlarla konuşulduğu ve net bilgiler verildiği için tamam dedim.
Ticari kaygıları bir tarafa bırak. Ben bir diyabetliyim. Ve hiçbir ticari kaygım yok.
Pratiklik konusu ise her an insülin yapmakla uğraşmıyorsun insülin kalemleri ile. Kollar delik deşik olmuyor. Pompada da bir delme işlemi var. Ama 3-4 günde bir kez bu delme işlemini yapıyorsun.
Pratik bilgiler vermek istiyorsanız, blog sizin ve kalem sizde. İstediğiniz zaman yazabilirsiniz. Ama üye olmanız gerekiyor 🙂 . Benim de ticari kaygım bu olsa gerek 🙂 .
sevgiler
[…] sefer göbeğime taktım pompanın setini. Ki genelde kalça kısmına takıyordum. Ara sıra bölge değişimi yapmanın önemini bahsetmiştim […]
Merhaba esra hanim, 16aylik bir oglum var hersey cok guzeldi. takii 3ay oncesine kadar oglum hastalandi 15gunluk bi surede zayifladi halsizlesti anlamadik baska rahatsizliklarina yorduk birgun acile goturdugumuzde tip 1diyabetle tanistik.agladik. kendimizi sucladik suan biraz olsun alistik ama yine de insanin aklindan sorular eksik olmuyor.. nette cok dolastim en samimi en bilgi dolu blog sizinkini buldum.fakat uyelik nasil oluyor anlayamadim.
Saniye Hanım Merhaba,
Ana sayfamızın sol üst köşesinde kayıt ol kısmı bulunmakta. Bu kısmı kullanarak üye olabilirsiniz.
Kendinizi suçlu hissetmeyin. Keşke tip-1 diyabetli olmak ya da olmamak elimizde olsa.
Bilgi anlamında güzel bir kaynak diyabetimben.com. Umarım siz de faydalanırsınız.
sevgiler,
[…] arada bir önceki yazımda insülini yaparken hep aynı yere enjekte etmeyelim demiştim. Eğer sürekli aynı yere enjekte […]