Bu Yazı Tip-1 Diyabet Teşhisi Alan Bireyler ve Ailelerine Gelsin

Diyabetimben.com Türkiye’de özellikle tip-1 diyabet (şeker hastalığı) ile ilgili bilgi ve tecrübe aktarımını kesintisiz yapan ve organizasyonlar düzenleyen bir blog aslında. Ancak bana gelen telefonlar, mesajlar ya da mailler sadece blog olarak yola çıkan bu portalın dokunduğu insanları da düşündüğümüzde blogtan da öteye gittiğimizi göstermekte.

Özellikle yeni tip-1 diyabet teşhisi alan ya da insülin pompası, şeker ölçüm sensörleri hakkında bilgi almak isteyen herkes bir şekilde bana ulaşmaya çalışıyor. Ya da tip-1 diyabeti geçiren şu bitki ya da su ya da kür varmış diye bana ulaşanlar. Ya da tip-1 diyabeti çözdüğünü söyleyerek dünya para almaya çalışan ‘sözde sağlık uzmanları’.

Her telefona, maile, telefon mesajına ya da WhatsApp mesajlarına dönüş yapmaya elimden geldiğince çalışıyorum. Umarım geri dönüşlerim bir fayda sağlıyordur.

Görüşmelerimi düşündüğümde bu yazıyı yazma gereği hissettim. Aynı zamanda tip-1 diyabet teşhisi alan ailelerin de artması bu yazıyı yazmama sebep oldu.

Bu sebeple özellikle yeni teşhis alan birey ve ailelerine söylemek gerekecek çok fazla detay var.

• Teşhis alındığında lütfen üzerinizdeki o şoku “hızla” atlatın. Eminim çok zor olacak. Ama şunu bilin; siz ya da çocuğunuz ya da yakınız ölümcül bir hastalığa sahip değil.
• Elbette üzüleceksiniz ama her zaman dediğimiz gibi üzülmenin zamanı değil. Kendinize ya da çocuğunuza çaba göstermeniz gerekli. Bu sebeple tip-1 diyabeti bir doktor ve diyetisyen kadar bilmek için emek verin.
• Tip-1 diyabet ‘gerçekten bir yaşam şekli’. Bu cümleyi ilk duyduğunuzda “Ne yaşam şekli! Çocuğum ya da ben şeker hastası artık. Böyle yaşam şekli mi olur?” diyeceksiniz. Ama zaman geçtikçe ne denli önemli bir tanım olduğunun da farkına varacaksınız. Çünkü tip-1 diyabetle yaşamayı hem teşhisi alan kişi ve aile hep beraber öğrenecek.
• Evdeki şekerli besinleri ya da tatlıları uzaklaştırmayın. Zaman geçtikçe bunu da normalleştireceksiniz. Görür ve canımız çeker diye de endişe etmeyin. Ya da bizden saklamayın. Bizler tatlı, şeker, dondurma, pasta vb her şeyi yiyebiliriz. Sadece bu besinleri sizler gibi sıklıkla yiyemeyiz. Ki zaten sizlerin de sağlıklı yaşam adına yemiyor olmanız gerekiyor. Yol yakınken vazgeçmenizi öneririz.
• Bahsettiğimiz besinleri yiyebilmemiz, daha konforlu ve sağlıklı bir tip-1 diyabetli hayatımızın olabilmesi için de endokrin uzmanı ve karbonhidrat sayım yöntemini bilen bir diyetisyen ile ekip olmalıyız. Yakınlarımız olarak sizler de bu ekibin önemli bir parçası olmalısınız.
• İnsülin yaparken üzülmenize gerek yok. Çünkü gerçekten insülin bizim için olmazsa olmaz. Biz bu hormonu dışarıdan almalıyız.
• İnsülini ise ya kalem ya da insülin pompası ile almak durumundayız. İnsülin pompasının ise ameliyat ile takılmadığını, kullanımının ve onunla yaşamanın herhangi bir sorun ya da engel oluşturmadığını belirtmek isteriz. https://www.diyabetimben.com/?s=İnsülin+Pompası+Hakkında+Bilmek+İstediğiniz+Her+Şey linkindeki bölüm-1’den bölüm-4’e kadar olan yazıları okuyarak insülin pompası hakkında az çok bilgi sahibi olabilirsiniz.
• Birçok kişi size bu, şu teknolojiyi al gibi önerilerde mutlaka bulunacak. Türkiye’de olan tüm diyabet teknolojileriyle ilgili detaylara;
  • İnsülin pompaları için: https://www.diyabetimben.com/category/insulin-pompam/
  • Şeker ölçüm sensörleri için: https://www.diyabetimben.com/category/cgms/ linklerinden ulaşabilirsiniz.

Okuyun, izleyin ve anlamaya çalışın. Her ne kadar ben ve çoğu kişi tecrübelerini paylaşsa da en son kararı siz/sizler verebilirsiniz.

• Kan şekeri ölçümü yapmak da oldukça önemli. Bilinen markalardan birinin ölçüm cihazı ve kan şekeri ölçüm çubuklarına en yakın arkadaşım gibi olacak. Parmaklarımız delinecek. Sizler de üzüleceksiniz ama bunu yapmazsak tip-1 diyabetimizi iyi yönetemeyiz.
• Misafirler geldiğinde ya da misafirliğe gittiğinizde, okulda ya da herhangi bir sosyal ortamda bizden rahatsız olmanıza ya da insanların sizlere acımasına izin vermeyin. Acınacak bir durumda değiliz.
• Özellikle okullarda öğretmenler ve okul yönetimi insülin yapmanız ya da kan şekerinizi ölçmeniz için size ortam sağlayamayabilirler. Bazı zorluklar ve farklı bakış açılarıyla da karşılaşabilirsiniz. Önünüze çıkan engellerin üstesinden gelmeye çalışın ve kendi çözümlerinizi üretin.
• Tip-1 diyabet geçici değildir. Sizlere geçici ya da çözümü olduğunu söyleyebilecek birileri mutlaka olacaktır. Bu kişiler sizden para talep edecektir. Ya sa sizler bir bitki, su ya da karışıma dünyanın parasını vermek isteyeceksiniz. Yapmayın. Dediğimiz gibi tip-1 diyabet geçici değildir.
• Etrafta komplikasyonu olan diyabetli örnekleriyle karşılaşabilirsiniz. Biz tip-1 diyabetimizi iyi yönettiğimiz sürece bizim başımıza bu tarz sıkıntılar gelmeyecektir. Endişe etmeyin.
• Son olarak; biz tip-1 diyabetlilerin diyabetli olmayan bireylerden bir farkı yok. Bizler sizlerin de yapmaması gerekenleri zorunlu olarak yapmıyoruz. Sadece daha sağlıklı ve programları bir hayata sahibiz.
• Ve unutmayın; ‘Tip-1 diyabet bir hormon eksikliğidir. Ve biz bu hormon ile hayatımızın her anını dengede tutmaya çalışıyoruz.’